TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI

19. TÜRKİYE HARİTA BİLİMSEL VE TEKNİK KURULTAYI

SONUÇ BİLDİRGESİ

TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası tarafından 1987 yılından bu yana iki yılda bir düzenlenen Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylarının 19’uncusu 4-6 Ekim 2023 tarihlerinde Ankara’da Türkiye Barolar Birliği Avukat Özdemir Özok Kongre Merkezinde kamu ve özel sektör temsilcileri ve çalışanları ile öğrencilerin dahil olduğu 1153 kayıtlı katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Söz, beste ve düzenlemesini meslektaşlarımızın yaptığı ve kurultayımız için hazırlanan marşın ilk kez sayıları 450 dolayında olan dinleyicilerle buluştuğu Kurultay açılışında sırasıyla Kurultay Düzenleme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Nusret Demir, Kurultay Başkanı Prof. Dr. Rahmi Nurhan Çelik, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Başkanı Ali İpek, TMMOB Başkanı Emin Koramaz, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Mehmet Zeki Adlı, Harita Genel Müdürü Tümgeneral Dr. Osman Alp, İYİP 28. Dönem Bursa Milletvekili Hasan Toktaş ve CHP 27&28. Dönem Kastamonu Milletvekili Hasan Baltacı yaptıkları konuşmalarla katılımcıları selamlamışlardır.

Kurultayımıza Kurultayımızda 53 sözlü ve 10 interaktif poster bildiri olmak üzere toplam 63 bildiri sunulmuştur. Önemli bir bölümü İnternet üzerinden canlı olarak yayımlanan dört panel, bir konferans, öğrenci panel-forumu “Kent Gelişimi ile Sel Riski Arasındaki İlişkinin İncelenmesi” başlığında bir Hackhathon da programda yer almış, bildiriler dahil, anılan tüm sunumlar 17 oturumda; bir ya da iki salonda eşzamanlı olarak gerçekleştirilmiştir. “Sel Analizi” başlığında bir çalıştay etkinliğinin, sektörel sunumların yapıldığı bir oturumun, “Bilgi Saati” başlığı altında bilgilendirme sunumlarının düzenlendiği kurultayımız, HKMO Eğitim Komisyonunun organizasyonuyla ülkemizdeki Harita/Geomatik Mühendisliği programlarının bölüm başkanlarının katıldığı bir toplantıya da ev sahipliği yapmıştır.

Cumhuriyetin DİJİTAL ikİZİ

Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100., sivil harita mühendisliği eğitiminin başlamasını 74. yıldönümünde gerçekleştirilen kurultayımızın teması Cumhuriyetimizin dijital izi ve cumhuriyetimizin dijital ikizi olarak seçilmiştir. Bu bağlamda 100 yıllık süreç içerisinde mesleğimizin cumhuriyetin kuruluş sürecinden itibaren sağladığı katkılar ve dijitalleşme çağında bu katkıların nasıl biçimlendiği yaşadığımız mekanların dijital ikizlerini yaratma misyonumuz ekseninde kurultayımız kapsamında tartışılmış, harita mühendisliği disiplininin tüm bileşenleri bir araya gelerek bilim ve aklın ışığında ürettikleri mesleki bilgi ve birikimlerini paylaşmışlardır.

Cumhuriyetin DİJİTAL ikİZİ teması kurultayımızda aynı başlıkta düzenlenen bir panelde ele alınmıştır. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Başkanı Ali İpek tarafından yönetilen “Cumhuriyetin Dijital ikİZİ” başlığını taşıyan ilk panel oturumunda Harita Genel Müdür Yardımcısı Dr. Mühendis Albay İbrahim Nalcı, Tapu ve Kadastro Genel Müdür Yardımcısı Adil Hakan Ayber, Kurultay Yürütme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Nusret Demir, Kurultay Başkanı Prof. Dr. Rahmi Nurhan Çelik ve İTÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner Güney söz alarak katkı sunmuşlardır. Panel oturumunda Osmanlı İmparatorluğu döneminde 18. yüzyıl sonlarında haritacılık alanında başlayan eğitim öğretim süreçleri, kurumsal yapılanmalar ve hizmet üretimleri, Cumhuriyetin ilanından sonra 1925 yılında “Harita Genel Müdürlüğü” ve “Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü” kurumlarının kurulması ile ülkemizde ulusal ölçekte kurumsallaşan jeodezik altyapının kurulması, temel altlık olan haritaların üretimi, tapu ve kadastro çalışmalarının geldiği evre ve teknolojik gelişimin itkisiyle ortaya çıkan dijitalleşme ile birlikte yaşanan ilerleme ve ürünler tarihsel gelişim dinamikleri ile birlikte katılımcılarla paylaşılmış, jeodezik altyapı oluşturma çalışmalarının genç cumhuriyetin gelişimi ve sanayileşme süreçleriyle doğrudan ilişkisi olduğunun altı çizilmiş, cumhuriyet değerlerinin ya da bir başka ifade ile cumhuriyetin izlerinin geleceği taşınmasının bir sorumluluk olduğu ifade edilmiştir. Dijitalleşmenin dijital dönüşüm anlamına gelmediğinin vurgulandığı oturumda, günümüzde dijital platformlarda veri kullanımı makine öğrenmesi vb. algoritmaların gelişimi ve yapay zeka algoritmalarının daha fazla kullanımı ile birlikte başka bir boyut kazandığı, her ne kadar güvenlik endişeleri yaratsa da bulut teknolojisinin giderek konvansiyonel bilgisayar&sunucu kullanımına bir alternatifi olarak ağırlık kazandığı, bu ilerlemelerin mekânsal düşünceyi ve tasarımı temel alan mesleğimizi dijital dönüşümün öznesi konumuna getirdiği ifade edilmiş; kitle kaynaklı çözümler vb. dijital dönüşümün sağladığı olanakların kullanıldığı alanların günlük yaşamda giderek daha fazla toplumun gündemine girdiği ve toplumsal ölçekte bu olanakların mekânsal düzlemde insanların yararı için nasıl kullanılacağına dair politikalar üzerinde durulmasının bir zorunluluk olduğu vurgulanmıştır.

Yaşamın her alanında karşımıza çıkan dijitalleşme ve dijital dönüşüm kuşkusuz mesleğimizin de öznesi olduğu bir süreçtir. Mekânsal bilgi üretimi ve yönetimi alanında faaliyet yürüten, insan yaşamına dokunan hizmetler üreten harita mühendisleri bilginin toplumsallaştırılması ve meslek disiplininin kamusal sorumlulukları temel alarak daha iyi bir yere gelebilmesi için, giderek daha fazla tehdit altında olan kamusal alanların korunmasını ve doğanın rant uğruna tahribatının önlenmesini hedefleyerek toplum yararına çalışmalarını sürdürmeye devam edecektir.

Cumhuriyetimizin 100. yılında insanı, doğayı, kamu ve toplum yararını gözeterek çalışmalarını sürdüren Odamız ve meslektaşlarımız Cumhuriyet değerlerinin ya da bir başka ifadeyle cumhuriyetimizin izlerinin korunması ve geleceğe taşınması için üzerlerine düşen sorumluluğu yerine getirmeye devam edeceklerdir.

6 Şubat Depremleri ve mesleğimize düşen sorumluluklar

Cumhuriyetin 100. yılına girdiğimiz günlerde gerçekleşen ve çok büyük bir alanda yaygın bir tahribat yaratarak onbinlerce insanımızın yaşamını yitirmesine neden olan 6 Şubat depremleri kurultay kapsamında ele alınan konular arasında yer almıştır. Resmi rakamlara göre yaklaşık 50 bin can kaybına, 25 bin binanın yıkılmasına ve 600 binin üzerinde konutun yıkım gerektiren ağır hasara maruz kalmasına neden olan depremler mekânsal bilginin ve bu bilginin yönetiminin ne derece önemli olduğunu bir kez daha bizlere hatırlatmıştır. 1999 Doğu Marmara depremlerinin ardından sıkça karşılaştığımız “artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” ifadesinin altının doldurulmadığını, deprem ve diğer doğal afetlere yönelik çalışmaların ne derece eksik olduğunu bu depremlerde bir kez daha görülmüştür.

Deprem konusu afet yönetimi alanındaki çalışmalarda etkin olarak yer alan meslek disiplinimizi de doğrudan ilgilendirmektedir. Bu konu kurultayımızda yapılan bir panelde farklı meslek disiplinlerinden uzmanların da katıldığı bir panelde ele alınmıştır. Prof. Dr. Aydın Üstün’ün moderatörlüğünde “6 Şubat Depremlerinden Ne Öğrendik, Bir Sonrakine Hazır mıyız?” başlığı ile düzenlenen bu panele Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Harita Genel Müdürlüğü Jeodezi Dairesi Başkanı Dr. Mühendis Albay Ali İhsan Kurt, ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meltem Şenol Balaban ve AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar konuşmacı olarak katılmışlardır. Panelde depremin yol açtığı tahribata, afet yönetimi bağlamında karşılaşılan tabloya, depremlerin hemen ardından afet yönetimi alanındaki çalışmalara katkı sunmak üzere bölgede yürütülen haritacılık çalışmalarına, depremlere yönelik yer bilimleri ve jeodezi alanında deprem sonrasında gerçekleşen yer değiştirmelerin belirlenmesine yönelik çalışmalar başta olmak üzere yürütülen teknik ve bilimsel çalışmalara ilişkin bilgilendirmeler yapılmış, bu ve benzeri doğal afetler karşısında bütünlüklü politikaların oluşturulması gerektiğinin altı çizilmiştir.

Özetle 6 Şubat depremlerinin yarattığı tahribatlardan ders çıkarmak ve bu eksende aklın ve bilimin ışığında insanlarımızın çıkarları doğrultusunda toplumsal ölçekte adımlar atılması gerekmektedir ve atılacak bu adımlarda harita mühendisliği disiplini de üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmek zorundadır.

Meslek Örgütlülüğümüz

TMMOB ve bağlı odaları ülkemizde mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı disiplinlerinin kamu ve toplum yararına, insanı ve doğayı gözeterek mesleki faaliyetlerini yürütmeleri için çalışma yürüten demokratik mesleki kitle örgütleridir. Teknolojiyi en yoğun kullanan, bunun yanı sıra insan-toprak ilişkisinde üstlendiği sorumluluklarla toplumsal açıdan önemli bir konuma sahip olan mesleğimizi temsil eden HKMO da kurulduğu 1954 yılından bu yana aynı ilkelerle çalışma yürütmektedir. Mesleki örgütlülüğümüzü güçlendirmek, meslektaşlarımız arasındaki birlikte üretme kültürünü ve dayanışmayı büyütmek tarihsel sorumluluklarımız arasındadır. Bu bağlamda örgütümüzün tarihsel geçmişini, yürüttüğü çalışma ve mücadeleleri günümüz kuşaklarına aktarmak, mesleğimizin günümüz politikalarına ve geleceğe dönük vizyonuna ilişkin değerlendirme ve paylaşımlarda bulunmak, mesleki eğitim süreçleri başta olmak üzere temel konularda politika geliştirmek, meslektaşlarımızın çalışma ve yaşam koşullarının giderek kötüleştiği, özlük haklarının gerilemeye devam ettiği günümüz konjonktüründe bu koşulların iyileştirilmesi için mücadele etmek de görevlerimiz arasındadır.

Kurultayımızda meslek örgütlülüğümüz ve oda politikalarımız HKMO Örgütlenme Sekreteri Murat Türüdü’nün moderatörlüğünde gerçekleştirilen ve HKMO Fethiye İlçe Temsilcisi ve LİHKAB Müellifi Birol Güner, HKMO 24., 25. ve 26. Dönem Genel Başkanı Celal Beşiktepe ve CBS Genel Müdürlüğü, Personel Belgelendirme Birimi, Kalite Yöneticisi Hakan Güngör’ün konuşmacı olarak katıldıkları “Geçmişten Geleceğe Mesleki Örgütlenme” başlıklı bir panel oturumunda ele alınmıştır.

Harita/Geomatik Mühendisliği Eğitimi

Dijitalleşme olgusunun mesleki uygulama alanlarına etkisinin yükselerek devam ettiği günümüzde, Odamızın genel kurullarında, bilimsel ve teknik etkinliklerinde ele alınan  ve Odamız bünyesindeki Eğitim Komisyonu ile kurumsal olarak üzerinde çalışılan Harita/Geomatik Mühendisliği programlarındaki eğitim öğretim süreçleri kurultayımızda ele alınan temel konularından biri olmuştur. Bu bağlamda kurultayımızda “Eğitim–Öğretimin Değerlendirilmesi” başlığında bir panel düzenlemiş, Prof. Dr. Rahmi Nurhan Çelik’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen bu panele Prof. Dr. Doğan Uğur Şanlı, Karadeniz Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mualla Yalçınkaya ve Konya Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hakan Karabörk konuşmacı olarak katılmışlardır.

Mesleğimizin ve oda örgütlülüğümüzün geleceği olan öğrencilerimizin kurultaya etkin olarak katılmaları için yoğun çaba harcanmış, bu bağlamda Türkiye’deki farklı harita/geomatik mühendisliği programlarında öğrenim gören öğrenci kardeşlerimizin kurultaya katılımları sağlanmış, düzenlenen Hackhathon etkinliğinde yaptıkları çalışmaları katılımcılarla paylaşma olanağı yaratılmış, YTÜ JEK Dönem Başkanı Eray Demiray, İTÜ JFK Dönem Başkan Yardımcısı Devim Akarer ve Hacettepe Üniversitesi KOBİT Dönem Başkanı İbrahim Yeğen’in yürütücülüğünde öğrenci ve meslektaşların katıldıkları bir öğrenci forumu gerçekleştirilmiştir. Odamızın Eğitim Komisyonu öncülüğünde gerçekleştirilen Bölüm Başkanları toplantısı da eğitim üretim ilişkisi ekseninde güncel gelişmelerin değerlendirilmesine olanak sağlamıştır.

Eğitim öğretim süreçlerine ilişkin düzenlenen oturum ve toplantılarda meslekiçi eğitimin önemi vurgulanmış, harita/geomatik mühendisliği programlarında ülkemizde ve sektörümüzde yaşanan krizin bir sonucu olarak kontenjanların yarıya yakınının boş kaldığı değerlendirilmiş, mevcut kontenjanların azaltılması gerektiğinin altı çizilmiş, programların altyapılarının ve eğitim öğretim süreçlerinin iyileştirilmesi konusundaki çabaların sürdürülmesi, araştırma görevlisi istihdamının artırılması, sektör ve üniversiteler arasındaki iletişim ve işbirliğinin güçlendirilmesi, sektörün öğrencilerimizin staj çalışmaları için daha fazla olanak yaratması, öğrenci etkinliklerinin yaygınlaştırılması vb. konular üzerinde talep ve görüşler katılımcıların katkılarıyla ortaya konmuştur.

Odamız eğitim-üretim ilişkisinin kurulması, öğrencilerimizin nitelikli bir mühendislik öğrenimi görmeleri, üniversitelerimizin fiziki altyapı ve olanaklarının iyileştirilmesi, akademisyen meslektaşlarımızın özlük haklarının iyileştirilmesi, meslekiçi eğitim süreçlerinin örgütlenmesi gibi eğitim alanındaki başlıklarda üyelerinin katılımıyla çalışma yürütmeye devam edecektir.

Yapı Aplikasyon Süreçleri ve Üç Boyutlu Yapı Modelleri 

Mesleğimizde son dönemdeki önemli tartışma başlıklarından birisi de yapı aplikasyon süreçleri, bu süreçlerde mesleğimizin üstlendiği sorumluluklar ve bu konuyla doğrudan ilişkili olan üç boyutlu yapı modelleridir. Bu konuda bilgilendirmede bulunmak amacıyla HKMO Kadastro ve Arazi Yönetimi. Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Volkan Çağdaş, HKMO Mekânsal Planlama ve İmar Komisyonu Başkanı Hüseyin Ülkü, HKMO Mesleki Standartlar, Uygulamalar ve Yasal Temeller Komisyonu Üyesi Gökhan Doğru, HKMO Özel Sektör Komisyonu Başkanı Eray Yıldız ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kadastro Dairesi Başkanı Mustafa Aslan’ın konuşmacı olarak katıldıkları “Yapı Aplikasyon Projesi, Fenni Mesuliyet ve Üç Boyutlu Sayısal Yapı Modeli” başlıklı bir konferans gerçekleştirilmiştir. 

Farklı ülkelerde yapı kullanım normlarının değerlendirildiği oturumda, yapı aplikasyon süreçlerinin hangi aşamalardan oluştuğu, bu aşamaların dayanağı olan yasal mevzuat ve tapu planlarının üretiminde sorumlu olan harita mühendislerinin asıl misyonları olan nitelikli bağımsız bölüm planları, vaziyet planları ve aplikasyon belgelerinin düzenlenmesi için ortak ve bütünlüklü bir yaklaşımın izlenmesi gerektiği üzerinde durulmuştur.

Teknik Oturumlar

Kurultayımızda “Jeodezi-Ölçme Tekniği”, “Kartografya”, “Kadastro ve Arazi Yönetimi”, “Fotogrametri ve Uzaktan Algılama”, “Harita Mühendisliğinde Yapay Zeka”, “Konum ve Konumsal Analiz”, “Açık Veri-Dijital Dönüşüm”, “Web Tabanlı Mekansal Teknolojiler”, “Afet Yönetiminde Harita Mühendisliği” ve “Mekansal Planlama” başlıkları ile teknik oturumlar gerçekleştirilmiş, sektör ve akademiden katılımcılar yaptıkları bilimsel ve teknik çalışmaları dinleyicilerle paylaşmışlardır.

Yapılan teknik oturumlarda, oturum başlıklarından da anlaşılacağı gibi çok geniş uygulama alanlarına sahip olan çalışmalar sunulmuştur. Paylaşılan çalışmalarda öne çıkan başlıklar aşağıda sıralanmıştır:

-Kamu kurumlarının sabit GNSS ağları ya da istasyonlarının kullanıcı sayısı 25 bine ulaşan TUSAGA-Aktif sistemine dahil edilmesi ve özellikle de Marmara bölgesindeki istasyon sayısının arttırılmasının hedeflendiği ve sistemin Galileo ve BeiDou uydularından veri alıp işlenmesini sağlayacak şekilde yazılım ve donanım güncellemelerinin yapıldığı bilgisi verilmiştir. Ayrıca TUSAGA-Aktif sisteminin bulunduğu kontrol merkezinin 2023 yılında donanımsal açıdan desteklenerek yeni bir merkeze taşındığı ve sistemin sinyal kesicilerden etkilenilmemesi için çalışma yürütüldüğü ifade edilmiştir.

-GNSS-IR yöntemi deniz seviyesi kestirimlerinde uygulanabilir bir yöntem olma özelliği taşımaktadır ve sağladıkları sonuçların mareograf gözlemleriyle uyum gösterdiği anlaşılmaktadır.

-GNSS PPP uygulamaları bağıl konum belirlemenin yanında pratik uygulamalarda da kullanılabilecek bir yöntem olabilecektir.

-İnsansız hava araçları için güvenli uçuş koridoru oluşturulması çalışmaları gelecekte mesleki disiplinimizin uygulama alanları içinde yer alma potansiyeli taşımakta ve bu çalışmaların dikey şeritvari harita üretimiyle ilişkilendirilebileceği öngörülmektedir.

-Kartografik kavramların doğru kullanılabilmesine katkı sağlamak amacıyla HKMO Kartografya ve Mekânsal Bilişim komisyonunun Türkçe’ye çevirdiği Uluslararası Kartografya Birliği (ICA) ve Geospatial Information Section of the United Nations (UN) yazar/editör grubunun ‘Mapping for a Sustainable World’ isimli kitabının yayımlanma aşamasında olduğu ve yakında HKMO tarafından paylaşılacağı bilgisi konuşmacılara ve katılımcılara iletilmiştir. Bildirilmiştir.

-Ülkemizde kullanımda  olan haritalarda fiziksel (yürüme) engellilerin ulaşım sorunları ile ilgili yeterli bilgilerin olmadığı gözlenmiş engelli bireyler üzerine yapılan anket çalışmalarında da bu durumun doğrulandığı ifade edilmiştir.

-Haritaların zamansal ve mekânsal karakteristikleri, farklı konularda yapılan çalışmalara (intihar vakaları, pandemi yayılımı vb.) değer katmaktadır.

-Yerel yönetimler bazında mekânsal veri toplama ve elde edilen bilginin paylaşımında yetersizlikler gözlenmekte, bu sorunun ‘birlikte çalışabilirlik’ kavramı ekseninde değerlendirilmesi ile aşılabileceği ifade edilmiştir.

-Yapay zeka fotogrametri, uzaktan algılama, jeodezi, kartoğrafya ve mekânsal bilgiyi esas alan çalışmalarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

-Akıllı kent konusunda dünya çapında kabul görmüş dört ölçekte yer alan Akıllı Yaşam ve Akıllı İnsan kavramları ihmal edilmemelidir.

-Yapı bilgi modellemesi ve CBS’nin bütünleştirilmesi önerilmektedir.

-Güncelleme kadastrosu sonucu taşınmazların yüzölçümünde meydana gelen değişimlerin önlenmesi için devir işlemlerinde işlemi yapılmadan önce kadastro müdürlüğü veya LİHKAB ofislerince mahallinde aplikasyon işlemi yapılması önerilmektedir.

-Sosyal medya verilerinden elde edilen konum bilgileri afetin anlaşılmasına katkı sunmaktadır.

-3B Şehir Modelleri Üretimi ve 3B Kadastro Altlıklarının Oluşturulması Projesi ile üretilen TKGM CityGML veri modellerinde sürece yazılım geliştiricilerinin dahil edilmesi önerilmektedir.

-Açık veri, yer adlarının tarihsel gelişiminin incelenmesine katkı sunmaktadır.

Ayrıca Kurultay kapsamında Kent Gelişimi ile Sel Riski Arasındaki İlişkinin İncelenmesi konusuyla bir hackaton etkinliği düzenlenmiştir. İki farklı öğrenci grubu Libya’da meydana gelen sel felaketinin etkilerini verilen kısa sürede ilgili araçları geliştirerek ele almış ve sonuç olarak hem problemi çözen hem de çevrimiçi ortamda sunan bir sistem geliştirmişlerdir.

Sonuç yerine…

Kurultayımız Cumhuriyetimizin 100. yıldönümünü kutlamaya hazırlandığımız günlerde başarıyla gerçekleştirilmiştir. Kurultayımızda Cumhuriyetimizin değerlerine ve bıraktığı kalıcı izlere bağlı olarak meslek alanlarımızda yürüttüğümüz bilimsel ve teknik çalışmalarımız ele alınmış, Odamızın gelecekte uygulayacağı politikalara ilişkin çok değerli bir birikim yaratılmış, farklı alanlarda çalışan meslektaşlarımız ve öğrenci kardeşlerimizin bir araya geldiği nitelikli bir paylaşım ortamı yaratılmış, oda örgütlülüğümüzün güçlendirilmesi açısından verimlü bir buluşma ortamı yaratılmıştır. Kurultayımızda yapılan tartışmalar ekseninde biçimlendirilen meslek politikalarımızın yaşama geçirilmesi için HKMO başta olmak üzere meslek örgütlerimizin, üniversitelerin, kamu ve özel sektör kuruluşlarının ve öğrencilerin etkin bir çaba harcayacağına yürekten inanıyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyururuz.


Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası